Edem pluća
Edem pluća
Akutni edem pluća je hitno dramatično stanje koje zahtijeva neodložnu i adekvatnu intervenciju, a karakterizira ga po život opasno nakupljanje tekućine u plućima tj. u plućnim alveolama (zbog povišenog plućnog kapilarnog pritiska ili poremećene propustljivosti kapilarno - alveolarne membrane pluća).
Podjela
Podjela akutnog edema pluća vrši se na osnovu uzroka koji je doveo do njegovog nastanka. Akutni edem pluća može biti kardiogenog i nekardiogenog podrijetla.
Akutni edem pluća kardiogenog podrijetla
Uzroci koji dovode do nastanka ovog tipa plućnog edema su srčana insuficijencija (nedovoljna snaga srčanog mišića), teški poremećaji ritma i stanja srca kod kojih dolazi do povećanja hidrostatskog pritiska u plućnim kapilarama. Simptomatologija akutnog plućnog edema je vrlo karakteristična i rijetko predstavlja dijagnostički problem.
Karakteristična slika je prisilni položaj. Pacijent zauzima sjedeći položaj jer lakše diše. Disanje je vrlo čujno, teško i ubrzano. Sputum (ispljuvak) je pjenušav, a može imati primjese krvi. Auskultatorno (slušanje pluća slušalicama - stetoskopom) se obostrano čuju vlažni šumovi. Srce ubrzano radi, a vene su na vratu nabrekle. Pacijent je cijanotičan (poplavljena koža i sluzokoža) i obliven znojem. Preznojavanje je vrlo obilno i stalno.
Dijagnoza
Dijagnoza se postavlja na osnovu karakteristične kliničke slike, EKG-a, laboratorijskih analiza, mjerenje saturacije (zasićenosti) kisika u krvi , laboratorijskog određivanja parcijalnih pritisaka gasova (kisika i ugljen-dioksida). Na rengenskoj snimci pluća također se vide promjene.
Liječenje
Liječenje akutnog edema pluća ovisi od toga je li krvni pritisak snižen, normalan ili povišen. Terapija akutnog edema pluća kod normotenzije (normalnog pritiska) ili hipertenzije (povišenog pritiska) sprovodi se s ciljem da se osigura normalna funkcija respiratornog i kardiovaskularnog sustava. Funkcija pluća se osigurava, ako postoji indikacija za to, endotrahealnim intubiranjem i aplikacijom određenih medikamenata (bronhodilatatorima).
Nepohodno je rasterećenje srca i to se postiže prije svega smanjenjem dotoka krvi u srce. Pacijent treba biti u sjedećem položaju, a na taj način se smanjuje dotok venske krvi u srce. Terapija akutnog edema pluća kod hipotenzije i kod kardiogenog šoka se razlikuje od prethodne i to u kardiocirkulatornoj terapiji. Prijmena lijekova je prema razvoju kliničke slike.
Akutni edem pluća nekardiogenog podrijetla
Pojačanu propustljivost kapilarno-alveolarne membrane bez povećanja plućnog kapilarnog pritiska uzrokuju infekcije, hipoalbuminemija, inhalacija toksičnih supstanci, akutni hemoragični pankreatitis, povrede grudnog koša, opekotine, masna embolija, lekovi (heroin), spašeni utopljenik...
Razvoj edema pluća nekardiogenog podrijetla zasniva se na oštećenju normalne propustljivosti kapilarno-alveolarne membrane pod djelovanjem endogenih (koje stvara sam organizam) i egzogenih (koji su uneseni u organizam iz vanjske sredine) toksina.
Edemi uslijed dugotrajne gladi, nefrotski sindrom i relativno sniženje intraalveolarnog pritiska npr. prilikom brzog izranjanja iz vode mogu dovesti do razvoja plućnog edema. Simptomi ovog oblika edema pluća su isti kao i kod kardiogenog plućnog edema. Kod inhalacionih trauma (otrovni gasovi) može se javiti slika slična napadu bronhijalne astme.
Dijagnoza
Dijagnoza se postavlja na sličan način kao kod edema pluća kardiogenog podrijetla.
Liječenje
Terapija ovisi o razvoju kliničke slike.